Rize'deki içme suyu tesislerine "su boşa akıyor" diyerek yapılması planlanan HES projesinin, doğanın ve suyun kalitesini bozacağı ve suyun fiyatını artıracağı ifade ediliyor.
Rize Belediyesi, Rize kent merkezi ile dokuz ilçe ve belde ile 26 köyün ve yaklaşık 250 bin kişilik bir nüfusun içme suyunun sağlandığı Andon İçme Suyu Tesisleri'ne hidroelektrik santral (HES) yapacak.
Yıldız Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Beyza Üstün, bianet'e yaptığı açıklamada, bu tesisin, HES'lerin çevresel etkilerinin yanı sıra bölge halkına ekonomik ve sağlık bakımından zararlı olacağını söyledi.
Derelerin Kardeşliği Platformu Dönem Sözcüsü Ömer Şan da ihale çalışmaları başladığında, tesisin yapılmaması için yasal yollara başvuracaklarını açıkladı.
Adalet ve Kalkınma Partili (AKP) Rize Belediyesi bünyesinde kurulan ve Belediye İktisadi Teşebbüsleri (BİT) kapsamındaki Rize İli Yerel Yönetimler Andon İçme Suyu Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği'nin (RİZESUYAP-İŞ), Andon İçme Suyu Tesisleri su girişlerinde HES yapılması için ihale kararı aldı.
Fiyatı dört kat artabilir
RİZESUYAP-İŞ yayınladığı açıklamada, "tesis giriş suyuna kurulması düşünülen santralin zarar vermesinin hiçbir şekilde söz konusu olmadığı" belirtildi ve "aksine boşa akan içme suyunu kontrol altına alıp fazla yağış durumunda güvenlik de sağlanacak" dendi.
Prof. Dr. Üstün, "İçme suyunun önüne yapılan tesisle, su, ihaleyi alan şirketin ya da şirket-kamu ortaklığının kontrolüne girecek. İçme suyunun kullanım koşullarını da onlar belirleyecek.
"Suyun fiyatı, kamu ve şirketin imzaladığı protokolle belirleniyor ve bu bedel de kamuya mal ediliyor. Su piyasalaşacak, dünyada birçok örneğini gördüğümüz üzere, bu durum fiyatın dört katı artmasına kadar varabiliyor."
"Su fakirleşecek"
"Ayrıca bu tesisin ardından, suyun, 'içme suyu' olup olmadığı sorgulanır" diyen Üstün, kurulacak tesisle suyun doğal çevriminden koparılarak taşınmasıyla, suyun vasıfsızlaştığını ifade etti.
Kente bu yolla içme suyu olarak taşınacak suyun "fakirleşeceğini" belirten Üstün, bir HES'in doğaya vereceği genel zararların da bunun üzerine ekleneceğini söyledi ve "Doğal döngüde kopuşlar olacak" dedi.
Şan da 20 yıllığına ihaleye çıkarılacak olan tesis için, "Firma suyu kendi malı gibi değerlendirmeye çalışıyor. Suyun kullanım hakkı devredilemez" dedi. Şan, RİZESUYAP-İŞ'in "içme sularının boşa aktığı" şeklindeki gerekçesini de "akıl, mantık ve bilim dışı" olarak değerlendirdi.
Kaynak: Bianet