Hükûmetin 'bedelli askerlik' kurnazlığı

Türkiye ve yurtdışında yaşayan ve yaklaşık 200 bin kişiyi ilgilendirdiği belirtilen bedelli askerlikte AKP'nin tam tüccar mantığıyla hareket ettiği ortaya çıktı. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin kararı ve Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi'nin bağlayıcı olan 'vicdani ret' kararını tanıması için Türkiye'ye bu yılın sonuna kadar yasal düzenleme zorunluluğu getirirken, AKP'de Aralık ayına kadar 'vicdani ret' düzenlemesi öncesinde bedelli askerlik yasasını çıkartarak yaklaşık 3 milyar TL gelir elde etmeyi planlıyor.

Başbakan Erdoğan ve Milli Savunma Bakanı İsmet Yıldız'ın en geç Aralık ayına kadar çıkacağı yönünde söz verdikleri bedelli askerlik konusu netleşmeye başlıyor. AKP'nin hiç gündemde yokken bedelli askerlik konusunda çalışma başlatması ve çıkaracağı yönündeki söz vermesi, AİHM ve Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu'nun 'vicdani ret' konusundaki bağlayıcı kararlarını gündeme getirdi.

Bu yılın Eylül ayında Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi vicdani ret kararlarını açıklayanların maruz kaldıkları 'orantısız cezalandırma' sisteminin değiştirilmesi için Türkiye'ye Aralık ayının sonuna kadar süre vermişti.

Konsey, vicdani redlerini açıklayarak askere gitmeyenlerin Türkiye'de ömür boyu yakalanma ve hapis tehdidiyle karşı karşıya kaldıklarını belirtmişti.

Türkiye'nin de vicdani redçileri ömür boyu yargılama ve tutuklama tehdidiyle yüzyüze bırakan yasal düzenlemeleri değiştireceğine yönelik taahhüdünü bu yılın Aralık ayın sonuna kadar yerine getirmesi gerekiyor. Türkiye taahhüt ettiği bu kararı hayata geçirmemesi halinde, Bakanlar Komitesi'nin yaptırımlarıyla yüz yüze kalacak.

Türkiye’nin vicdani redde ilişkin mevzuatını Avrupa Konseyi'nin gündemine Osman Murat Ülke getirmişti. Ülke, 1994 yılında İstanbul'da vicdani reddini açıklayınca, halkı askerlikten soğutma suçlamasıyla tutuklandı. 1995'te askere alma işlemleri yapılan Ülke, askerlik belgelerini yakarak askere gitmeyeceğini açıklayınca 1996'da aynı suçtan ikinci kez tutuklandı. Tahliye edilir edilmez, Bilecik Jandarma Er Eğitim Alayı'na gönderildi. Burada da askeri elbise giymediği ve emirlere uymadığı için emre itaatsizlik suçundan tutuklandı. Askere gitmediği için sekiz kez hapis cezasına mahkum edilen ve firar suçundan hakkında yakalama kararı çıkarılan Ülke, davayı AİHM'e taşımış ve bu davada Türkiye mahkum olmuştu.

Avrupa Konseyi, AİHM kararının ardından 2007'de aldığı ara kararla Ülke'nin durumunu gündemine aldı ve 2009'da ihlalin son bulması için Türkiye'ye çağrıda bulunmuş ve askerlik yapmayı reddeden bir kişiye karşı insan onurunu küçük düşürücü muamelede bulunulduğunu, bunun da Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. maddesince güvence altına alınan "kötü muamele ve işkenceyi önleyen" maddesinin ihlal edilmesi anlamına geldiğini kaydetmişti.

Mahkeme, felsefi görüşlerinden ötürü askerlik yapmayı reddedenlerle ilgili olarak Türk Ceza yasalarının yetersiz olduğunu ve bu konuda yasal bir düzenleme yapılması gerektiğini belirtmişti.

Avrupa Konseyi Bakanlar Kurulu'nun yaptırımı gerektirecek şekilde hüküm içeren 'vicdani ret' konusunda Aralık sonuna kadar Türkiye'nin düzenleme yapması çağrısı ardından, AKP hükümeti bedelli askerlik için düğmeye bastı.

Türkiye ve yurtdışında yaşayan yaklaşık 200 bin kişiyi ilgilendiren bedelli askerlikte, ortalama kişi başına 15 bin TL alınması düşünülünce, AKP'nin 'vicdani ret' yasası öncesinde yaklaşık 3 milyar TL para toplaması planlanıyor.

Taylan Esmer - ANF
Kaynak: Haberlink