3 Kasım 2011 Perşembe

İklimle ilgili korkunç senaryo

Güney Afrika’nın Durban kentinde 28 Kasım'da başlayacak olan Dünya İklim Konferansı için hazırlıklar sürüyor. Hamburg'daki Alman İklim Hesaplama Merkezi de konferansa katılacak kurumlardan biri.

Küresel ısınmayı engelleyecek küresel önlemlerin ele alınacağı buluşmada, araştırmacılar da bilimsel çalışmaları doğrultusunda tahminlerini ve gelecek senaryolarını anlatacak. Hamburg’daki Alman İklim Hesaplama Merkezi'nde de (DKRZ) 2009 yılından beri kullanılan süper bilgisayarlar sayesinde kaydedilen verilerle farklı iklim senaryoları canlandırılıyor. Gelecekte ortaya çıkabilecek olası iklim modellerinin simülasyonu bu merkezde yapılıyor.

Süper bilgisayarlar

Alman İklim Hesaplama Merkezi'nde çalışan herkesin, binanın dördüncü katına çıkmasına izin verilmiyor. Bilgi - işlem uzmanı Niklas Röber, iklim senaryolarının canlandırıldığı bu bölüme girebilen kişilerden biri. Röber, burada dünyanın en hızlı elektronik beyinleri olarak bilinen süper bilgisayarlarla çalışıyor.

Alman İklim Hesaplama Merkezi binasının dördüncü katında iki düzine bilgisayar yan yana dizilmiş. Hepsi kocaman, siyah ve gürültülü. Toplam 25 kilometre uzunluğundaki kablolar da bu bilgisayarların çeşitli bölümlerini birbirine bağlıyor. Bu bölüm sıkı güvenlik önlemleri ile korunuyor.

İki kat altta ise çalışanlar, bilgisayarlarının başında çeşitli iklim modelleri ve süper bilgisayarların hızla ürettiği verilerle iklim senaryolarının nasıl canlandırılacağı üzerinde çalışıyor. Bölüm yöneticisi ve deniz bilimcisi 25 yaşındaki Joachim Birkam, başında durduğu bu yüksek kapasiteli bilgisayarların neler yapabileceğini anlatıyor:

"İklim araştırmaları, aslında yalnızca süper bilgisayarların simülasyonları sayesinde yapılıyor. Çünkü yeryüzünün üzerinde bu tür deneyler yapamıyoruz. İklim bilimi, sınırsız şekilde hesaplamaya ihtiyaç duyulan nadir bilim dallarından biri. Almanya iklim araştırmaları konusunda iyi bir konumda. Almanya, iklim hesaplamaları yapan bu özel bilgisayarlara çok para yatırdı. Bunu yapan az sayıda ülke var. Bu olmasaydı araştırmacıların çalışma olanakları çok sınırlı olacaktı.“

Ürküten iklim senaryoları

Süper bilgisayarlar iklim araştırmacılarına büyük olanaklar sunuyor. İklim modellerine ilişkin hesaplamalar yapılırken atmosfer ve okyanusların dışındaki pek çok faktör de dikkate alınabiliyor. Örneğin buzda, arazide, bitkilerde ya da rüzgârdaki değişimler, gelişimler gibi. Alman İklim Hesaplama Merkezi uzmanlarından Niklas Röber, iklim konferanslarında izleyenlerin tüylerini üperten iklim modelleri üzerinde çalışıyor. Güneşin sönmesi halinde neler olabileceğini gösteren bir senaryoyu gösteren Niklas Röber, böyle bir durumda enerji, ışık ve ısı ihtiyacımızın karşılanamayacağı, her şeyin hızla soğuyup, birkaç ay içinde de buza dönüşeceğini söylüyor.“

Dünyadaki araştırmacılar da Alman İklim Hesaplama Merkezi'nin veri bankasına başvurup kendi iklim modellerini olası değişikliklere göre bu süper bilgisayarlar aracılığı ile hesaplatabiliyor. Merkezdeki veri bankasının yöneticisi Michael Lautenschlager bunun çok karmaşık bir görev olduğunu söylüyor:

"Şu anda BM Dünya İklim Konseyi’nin raporu için küresel simülasyonlar hazırlıyoruz. Beşinci rapor 2013-2014’de açıklanacak ve bunun için uluslararası hesaplamalar yapılıyor. Raporda yer alacak iklim modeli ve olası sonuçları bizim bilgisayarlarımızla hesaplanıyor.“

Tüm sonuçlar, iklim modelleri ve hesaplar daha sonra karşılaştırma yapmak üzere arşivleniyor. Merkezde aynı zamanda bir nevi 'veri kütüphanesi' oluşturuluyor...

Deutsche Welle Türkçe
Kaynak: Haberlink