Küçükçayır Köylüleri de HES Projelerine Karşı Ortak Hareketle Mücadele Etme Kararı Aldı.
Ülke genelindeki bütün vadilerde akan dereler üzerinde geliştirilen ve sayılarının ilk aşamada 5 bini bulacağı kaydedilen hidroelektrik santralleri (HES) için bir yandan köylüler ile yaşam savunucuları karşı mücadele yürütürken, diğer yandan da projelere yenileri ekleniyor.
Rize kent merkezi ile birlikte 9 belediye ve 26 köyün içme suyunun sağlandığı merkeze bağlı Salarha Vadisi üzerinde kurulması planlanan HES projelerine karşı verilen tepki ve yürütülen hukuk mücadelelerine rağmen, içme suyu tesislerinin üzerinde başka bir proje için süreç başlatıldı.
Rize Valiliği’nden yapılan basın açıklamasında, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünün ‘ÇED sürecine halkın katılım toplantısına’ ait duyuru metinlerine yer verildi. Açıklama ile Salarha Vadisi’nde, 67 yaşındaki Yurttaş Kazım’ın ineğini satarak mücadele ettiği ve yargı kararlarıyla durdurduğu Andon’daki HES projesine karşı; aynı bölgede geliştirilen yeni HES projesi için ÇED toplantısı yapılacağı duyuruldu.
Valilikten ÇED Duyurusu
Rize Valiliği’nin açıklamasında, “İlimiz, Merkez İlçesi, Askaroz Deresi üzerinde, Katılım Enerji Elektrik Üretim Dağıtım Paz.San.ve Tic. A.Ş. tarafından yapılması planlanan ‘Göl Regülatörü ve HES (6,6 MW) Kırma Eleme ve Hazır Beton Santrali Projesi’ ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca 17.07.2008 tarih ve 26939 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği 8. maddesi gereğince ÇED süreci başlatılmış olup, 17.07.2008 tarih ve 26939 sayılı resmi gazetede yayınlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Yönetmeliği gereği, ÇED sürecine halkın katılımını sağlamak, faaliyet hakkında halkı bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla, ‘26.12.2011 Pazartesi günü saat 14:00’da Memişoğlu Turizm Tesisleri Andon İçmeleri Toplantı Salonu, Küçükçayır Köyü/ Rize’ adresinde ‘ÇED sürecine halkın katılım toplantısı’ yapılacaktır” denildi.
Turizm Bölgesinde HES
Söz konusu HES projesinin, Rize ve bölgedeki 9 belediye ile 26 köy ve yaklaşık 300 bin kişinin yararlandığı içme suyunun sağlandığı Andon İçme Suyu Tesislerinin su kaynağında kurulduğuna işaret eden köylüler, söz konusu projenin aynı zamanda Turizm Bölgesi ilan edilen yayla alanları içinde yer aldığına dikkat çektiler.
Salarha Vadisini, İkizdere’nin Çağırankaya Yaylası ile birleştiren ve aynı zamanda vadiyi Güneysu Gürgen Vadisi ile Çayeli’nin Senoz Vadisine bağlayan Handüzü Yaylasının hemen alt kısmındaki su kaynakları ile doğal yaşam alanlarının içerisinde kurulması planlanan HES projesinin bölgedeki yayla ve doğa turizmini olumsuz yönde etkileyeceği, bölgeye geri dönüşümsüz zararlar vererek, ekolojik dengeyi bozacağı ve endemik türlerin yok olmasına neden olacağı kaydedildi. Projenin aynı zamanda, bölgede yüzyıllardır şifa kaynağı olarak kullanılan Andon Ilıcaları'nı da olumsuz etkileyeceğine işaret edildi.
Projeye tepki gösteren ve bölgedeki HES’ler için hukuksal mücadele veren Küçükçayır (Andon) köyü sakinlerinden 67 yaşındaki Kazım Delal (Yurttaş Kazım), aynı bölgede yer alan ve yargı kararlarıyla Bakanlığın verdiği ‘ÇED Gerekli Değildir Kararı’ iptal edilen, ‘ÇED Olumlu Raporu’nun ise yürütmesi durdurulan Ambarlık HES projesine karşın aynı bölgede başka bir HES projesine onay verilmesini ilginç olarak değerlendirdi.
Köylülerden HES’lere Karşı Ortak Tavır
HES projelerine karşı yürüttüğü hukuksal mücadeleden hiçbir koşulda vazgeçmeyeceğini kaydeden Yurttaş Kazım, yeni geliştirilen ve ÇED süreci başlatılan Göl Regülatörü ve HES projesinin de kendi köylerinde ve arazilerinin etrafında yapıldığına dikkat çekerek, bu proje için de yargı yoluna gideceklerini kaydetti.
Öte yandan, Küçükçayır Köyü’nde yapılması planlanan ÇED toplantısı nedeniyle, toplantı öncesinde bir araya gelen köylüler, HES projelerine karşı ortak bir tavır oluşturulması yönünde kararlar aldıklarını kaydettiler. Yurttaş Kazım’ın da katıldığı toplantıda, daha önce bölgede yapımı planlanan diğer HES projesine karşı ses çıkarmayan veya projeye destek veren köylüler de, yapılması planlanan diğer HES projelerine de kesinlikle izin verilmemesi ve karşı mücadele başlatılması yönünde ortak karar aldı. Toplantıda alınan kararları köy muhtarının öncülüğünde, bir metin haline dönüştüren ve ortak imzaya açan köylüler, ÇED toplantısında söz konusu metni yetkililere vereceklerini ve köylerinde HES projesi istemediklerini vurguladılar.
DEKAP’tan Mücadeleye Destek
Derelerin Kardeşliği Platformu’ndan yapılan açıklamada ise ülke genelinde bütün vadilerde, köylülerin ve yaşam savunucularının HES’lere karşı verdiği her türlü mücadelede olduğu gibi Salarha Vadisi ve Küçükçayır Köylülerinin de vereceği mücadeleye sonuna kadar destek olunacağı kaydedildi.
Belediyeden İçme Suyuna
Bilindiği gibi daha önceden de yine aynı bölgede bulunan Andon İçme Suyu Tesislerinin su girişlerinde Rize Belediyesi tarafından planlanan bir başka HES projesi için de bölgede çalışmalar yürütülüyordu. Rize Belediyesi’nin ‘içme suyuna HES’ bölgede tepkilerle karşılanmış, ancak Rize Belediyesinin projeye ilişkin çalışmaları hakkında kamuoyuna bilgi verilmemişti. Rize Belediyesi, söz konusu HES çalışması için 14 Aralık’ta ihale yapılacağını duyurmuştu.
Vadiden Vadiye Su Aktarımı
Salarha Vadisi üzerinde, ayrıca bir de Güneysu’da Çalık Grubu tarafından kurulması planlanan Ada HES projesi için regülatör çalışması yapılıyor. Ada HES projesinin, Salarha Vadisi üzerinde bulunan Güneşli Regülatörü ile Askaroz (Taşlıdere) Deresinin suyu, Çaykent Beldesinden alınarak Güneysu Vadisine aktarılıyor ve daha sonra iki vadinin birleştiği noktada kurulacak HES projesi ile yaklaşık 8 kilometre sonra yeniden vadiye bırakılıyor.
Su Hayattır, Satılamaz!
Dereler Özgürdür, Özgür Akacak!..
Derelerin Kardeşliği Platformu
